Voorkom verzuring in de dikke darm

Optimale vertering van ruwvoeders en krachtvoeders zorgt voor een maximaal rendement op uw bedrijf. Wanneer het rantsoen in balans is maakt de koe efficiënt melk met weinig problemen. Hierbij staat pens- en darmgezondheid voorop. Toch kunnen er een aantal dingen misgaan waardoor de gezondheid van de koe en het rendement onder druk kunnen komen staan. Eén daarvan is dikke darm verzuring. Maar hoe voorkom je dikke darm verzuring nu?

Een goede darmwerking is belangrijk voor een goede gezondheid. De dikke darm heeft bij koeien een lengte van 10 meter en een doorsnee van 10 cm. Door bacteriegroei en een speciale flora vindt er (na)vertering van ruwe vezel plaats. Verder vindt er adsorptie van water, elektrolyten, zouten en enkele voedingsstoffen plaats, waardoor er een ingedikte voedselbrij overblijft. Tevens vindt hier de adsorptie van bepaalde vluchtige vetzuren plaats. Omdat er in de dikke darm geen speeksel, protozoa en adsorptie van bacterieel eiwit plaatsvindt, kan er ter plaatse geen of zeer beperkt zetmeel worden verteerd. Als er langer onverteerde resten in de dikke darm blijven dan wordt meer water onttrokken. Dit leidt dan weer tot dikkere mest. Bij een structuurrijk rantsoen, dus bij een rantsoen met veel celwanden (ruwe celstof), komen er meer darmepitheelcellen vrij in de dunne darm. Dit endogeen eiwit heeft de koe nodig voor een goede fermentatie in de dikke darm. Omdat de verblijfsduur van de spijsbrij in de dikke darm kort is, kunnen de microorganismen in de dikke darm met endogeen eiwit meestal beter uit de voeten dan met sommige soorten bestendig voereiwit.

Dikke darm verzuring

Dikke darm verzuring treedt op wanneer verteerbaar zetmeel in de dikke darm komt. Normaal gesproken verteert bestendig zetmeel op een dusdanige wijze in de pens en de dunne darm, dat het niet meer vrijkomt in de dikke darm. Bij een slechte penswerking en/of te snelle pensfermentatie stroomt er teveel zetmeel vanuit de pens naar de darm en kan de dunne darm de vertering niet meer aan, met als gevolg dat er verteerbaar zetmeel in de dikke darm komt. Hierdoor verzuurt de dikke darm en wordt het dunne epitheel van de dikke darmwand beschadigd. Dit is soms te zien aan stukjes darm in de mest. De barrière functie, oftewel het tegenhouden van ongewenste stoffen in het bloed, staat dan onder druk.

Hoe herken je dikke darm verzuring?

Het herkennen van dit probleem is niet altijd even gemakkelijk. Het geeft lichte, brijachtige, plakkerige zure mest, waar je water uit kunt knijpen. De mest op de roosters van deze koeien valt neer als waterige mest, maar stijft op de roosters snel op. Vaak treedt dan na-fermentatie op, oftewel je ziet kleine luchtbelletjes uit de mest komen. Door de mest te zeven komt dikke darmverzuring goed naar voren door de aanwezigheid van slijmproppen zoals te zien is in onderstaande afbeelding.

Preventie

Grootste oorzaak van dikke darm verzuring is een verteringsprobleem in de pens. Onderzoek heeft aangetoond dat snel verteerbaar zetmeel uit granen eerder problemen geeft dan zetmeel uit mais of aardappelen. Belangrijk is dat de pens goed werkt en dat de pensinhoud niet te snel doorstroomt naar de darmen. Een juiste verhouding tussen celwanden (ruwe celstof) en overige koolhydraten voorkomt dat het voer te snel doorstroomt. Voldoende structuur en geen overmaat aan snel verteerbaar suiker en zetmeel is een eerste vereiste om problemen te voorkomen. Geplette granen passen in deze rantsoenen beter dan gemalen graan.

Daarnaast dienen pens-storingen door voerselectie, slugfeeding, hittestress en stress door overbezetting of een slecht ligcomfort, voorkomen te worden. Hoe constanter het rantsoen is wat de koeien opnemen, des te minder kans op een verstoorde penswerking. Ook is het raadzaam om Buffer Uniek bij te voeren om zo de pens pH te ondersteunen.
Daarnaast kan extra veiligheid in rantsoenen worden ingebouwd door het opnemen van Diamond V in het rantsoen. Het stimuleren van de groei en activiteit van specifieke groepen pensbacteriën wordt gezien als het belangrijkste werkingsmechanisme van Diamond V gistcultuur.

Buffer Uniek en Diamond V kunnen als toevoeging bij het krachtvoer besteld worden of ingerekend worden in uw klant eigen mix.